Jezero
Jezero je opština u jugozapadnom dijelu Republike Srpske i nalazi se u sastavu regije Banja Luka–Gradiška–Mrkonjić Grad, kao izrazito nerazvijena opština. Zauzima površinu od 63,17 kilometara kvadratnih i prema rezultatima Popisa stanovništva, domaćinstava i stanova u Republici Srpskoj 2013. godine, ima 1 039 stanovnika.
Sa sjeverozapadne strane graniči se sa opštinom Mrkonjić Grad, sa jugozapadne sa opštinom Šipovo, a istočna granica ove opštine je istovremeno i entitetska granica Republike Srpske sa Federacijom Bosne i Hercegovine. Opština Jezero nastala je nakon potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma, od dijela opštine Jajce koja je pripala Republici Srpskoj, u junu 1996. godine.
Prema predanju, na ovom prostoru prvobitno naselje nastalo je u doba Ilira, prema nalogu ilirske kraljice Teute. Utvrđenje je bilo smješteno na adi na kojoj se i danas nalazi veći dio naselja. Pored rijeka Plive i Jošavke, bogatstvo ovog kraja čini i Plivsko jezero koje predstavlja prirodnu akumulaciju za hidroelektranu Jajce. Ušće rijeke Plive u Plivsko jezero okruženo planinskim lancem predstavlja poseban pejzaž vrijedan očuvanja. Veoma povoljan prirodno–geografski položaj ove opštine čini je atraktivnom za razvoj različitih vidova turizma, kao što su: ribolovni, sportski (rafting, kajak, kanu, paraglajding, planinarenje i biciklizam) i slično.
Područje rijeke Plive i Plivskog jezera planirano je za zaštitu u kategoriji V – Zaštićeni prirodni predio, prema IUCN kategorizaciji. Malobrojno stanovništvo opštine Jezero i danas održava tradiciju gradnje čamaca tesanjem iz debla drveta, poznatih pod nazivom „jezerske lađe“.
